نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره 456 متن عربی با ترجمه فارسی (شرح ابن ابی الحدید)

حکمت 447 صبحی صالح

447-وَ قَالَ ( عليه ‏السلام  )مَنِ اتَّجَرَ بِغَيْرِ فِقْهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ فِي الرِّبَا

حکمت 456 شرح ابن ‏أبي ‏الحديد ج 20

456 وَ قَالَ ع: مَنِ اتَّجَرَ بِغَيْرِ فِقْهٍ فَقَدِ ارْتَطَمَ فِي الرِّبَا يقول تجر فلان و اتجر فهو تاجر و الجمع تجر-  مثل صاحب و صحب و التجارة و التجر بمعنى واحد-  إذا أخذتهما مصدرين لتجر و أرض متجرة يتجر فيها- . و ارتطم فلان في الوحل و الأمر-  إذا ارتبك فيه و لم يقدر على الخروج منه-  و إنما قال ع ذلك-  لأن مسائل الربا مشتبهة بمسائل البيع-  و لا يفرق بينهما إلا الفقيه-  حتى أن العظماء من الفقهاء قد اشتبه عليهم الأمر فيها-  فاختلفوا فيها أشد اختلاف-  كبيع لحم البقر بالغنم متفاضلا هل يجوز أم لا-  و كذلك لبن البقر بلبن الغنم-  و جلود البقر بجلود الغنم-  فقال أبو حنيفة اللحوم و الألبان و الجلود أجناس مختلفة-  فيجوز بيع بعضها ببعض متفاضلا-  نظرا إلى أن أصولها أجناس مختلفة-  و الشافعي لا يجيز ذلك و يقول هو ربا-  و كذلك القول في مدى عجوة و درهم بمد عجوة-  و كذلك بيع الرطب بالتمر متساويا كيلا-  كل ذلك يقول الشافعي إنه ربا-  و أبو حنيفة يخرجه عن كونه ربا-  و مسائل هذا الباب كثيرة

ترجمه فارسی شرح ابن‏ ابی الحدید

حكمت (456)

من اتّجر بغير فقه فقد ارتطم فى الربا.

«آن كس كه بدون دانستن فقه به بازرگانى پرداخت، خود را در ربا انداخت.»

ابن ابى الحديد پس از توضيح لغوى درباره اتجار و ارتطام كه به معنى بازرگانى و در گل و لاى ماندن است، مى‏ گويد: على عليه السّلام از اين جهت اين سخن را گفته است كه مسائل ربا و خريد و فروش سخت مشتبه است و ميان آنها را جز فقيه كسى فرق نمى ‏تواند بگذارد. آن چنان كه فقيهان بزرگ در اين مسأله گرفتار شبهه و اختلاف شديد با يكديگر شده‏ اند، مثلا آيا جايز است مقدارى از گوشت گاو را با مقدار بيشترى از گوشت شتر فروخت يا نه همچنين در مورد شير و پوست گاو و گوسپند.

ابو حنيفه مى‏ گويد: چون اين گوشت و شير و پوست از اجناس مختلف هستند كه به هر حال گاو و شتر و گوسپند هم مختلف‏اند و فروختن برخى از آن به مقدار بيشترى از ديگرى جايز است و حال آنكه شافعى اجازه نمى‏ دهد و مى‏ گويد رباست، همچنين درباره اينكه دو مد خرماى عجوه و يك درهم را مى‏ توان در قبال يك مد عجوه خريد و آيا مى‏توان دو كيل مساوى رطب را با خرماى معمولى فروخت يا نه، ميان ابو حنيفه و شافعى اختلاف است، شافعى آنها را ربا مى‏ داند و ابو حنيفه ربا نمى ‏داند و مسائل اين باب بسيار است.

جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدیدجلد 8 //دکتر محمود مهدوى دامغانى

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.