شرح ابن میثم
۳۲۱- و قال علیه السّلام: الْعِلْمُ عِلْمَانِ مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ- وَ لَا یَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ إِذَا لَمْ یَکُنِ الْمَطْبُوعُ
المعنى
أراد بالمطبوع العقل بالملکه و هو الاستعداد بالعلوم الضروریّه للانتقال منها إلى العلوم المکتسبه و المسموعه من العلماء فإنّ من لا یکون له ذلک الاستعداد لا ینتفع بما یسمعه من العلوم و لا یتمکّن من اکتسابه. و قیل: أراد بالمطبوع ما یعلم من الاصول بطبیعه العقل کالتوحید و العدل، و بالمسموع العلوم الشرعیّه الّتی هى فرع العقلیّه. إذ لا ینتفع بفرع من دون أصله.
مطابق با حکمت ۳۳۸ نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن میثم
۳۲۱- امام (ع) فرمود: الْعِلْمُ عِلْمَانِ مَطْبُوعٌ وَ مَسْمُوعٌ- وَ لَا یَنْفَعُ الْمَسْمُوعُ إِذَا لَمْ یَکُنِ الْمَطْبُوعُ
ترجمه
«علم بر دو نوع است: یکى علم طبیعى و فطرى، دیگرى علم شنیده، که علم شنیده تا مطبوع نباشد بى فایده است».
شرح
مقصود امام (ع) از علم مطبوع، عقل بالملکه است، یعنى استعداد به وسیله علوم بدیهى و ضرورى براى رسیدن به علوم اکتسابى، و مقصود از علم مسموع، همان شنیدههاى از دانشمندان است، زیرا کسى که چنین استعدادى را ندارد، سودى از شنیدههاى خود از علوم نمىبرد و از دستاورد خود بهرهمند نمى شود.
بعضى گفته اند مقصود از علم مطبوع آن اصولى است- مانند توحید و عدالت خدا- که انسان به طبیعت عقل و فطرت مىداند، و علم مسموع، علوم شرعى است که نسبت به اصول عقلى و فطرى، به منزله فرع است، زیرا فرع بدون اصل سودى ندارد.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن میثم)، ج۵ // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده
بازدیدها: ۱۳
دیدگاه‌ها