حکمت ۱۰۱ صبحی صالح
۱۰۱-وَ قَالَ ( علیه السلام )لَا یَسْتَقِیمُ قَضَاءُ الْحَوَائِجِ إِلَّا بِثَلَاثٍ بِاسْتِصْغَارِهَا لِتَعْظُمَ وَ بِاسْتِکْتَامِهَا لِتَظْهَرَ وَ بِتَعْجِیلِهَا لِتَهْنُؤَ
شرح میر حبیب الله خوئی ج۲۱
السادسه و التسعون من حکمه علیه السّلام
(۹۶) و قال علیه السّلام: لا یستقیم قضاء الحوائج إلّا بثلاث: باستصغارها لتعظم، و باستکتامها لتظهر، و بتعجیلها لتهنؤ.
الاعراب
ثلاث: عدد مبهم یحتاج إلى التمیز، و ممیزه هنا محذوف عوض عنه التنوین و هو خصال أی بثلاث خصال، اللّام فی لتعظم ینبه للتعلیل.
المعنى
قضاء الحاجه من أهمّ الفضائل البشریه و الوظائف الإسلامیه، و قد ورد أخبار کثیره فی الحثّ علیه یکاد یستشمّ منها رائحه الوجوب إذا کان طالب الحاجه مسلما مؤمنا، و ذکر له مثوبات کثیره، و قد أشار علیه السلام فی هذا الکلام إلى شروط کماله و ترتب آثاره علیه فی الدّنیا و الاخره، فلکلّ عمل شروط من حیث الصحه أو القبول، و قوله علیه السّلام: لا یستقیم، یفید نفی الکمال إذا لم یستکمل هذه الخصال، و بیّن لهذه الخصال آثارا یطلبها قاضی الحاجه طبعا.
الاولى- یرید أن یکون عمله عظیما عند اللّه أو عند الناس، فیقول: طریق الوصول إلیه استصغار قضاء الحاجه من طرف القاضى فانه یؤثّر فی عظمته عند اللّه و عند الناس.
الثانیه- یرید أن یظهر و ینتشر عنه هذا الخیر فیصیر مشهورا بالفضیله فیقول: طریق الوصول إلیه أن یستکتمه القاضی فیؤثّر فی ظهوره و نشره بفضل من اللّه، أو حرص النّاس على فهم ما یکتم.
الثالثه- یرید أن تکون هنیئه على الطالب لتجلب محبّته و محمدته، فیقول: طریق الوصول إلیه أن یعجّلها.
الترجمه
فرمود: بر آوردن حوائج مردم درست نمى آید مگر با مراعات سه خصلت:
۱- آنرا کم بحساب آورى و در نظر خود بزرگ نشمارى، تا آنکه بزرگ و برازنده گردد.
۲- قاضی حاجت آنرا پنهان دارد و برخ دیگران نکشد، تا خود آشکار و هویدا گردد.
۳- هر چه زودتر آنرا انجام دهد و طالب حاجت را منتظر نگذارد، تا بأو گوارا و دلنشین باشد.
انجام حوائج نبود کامل و راست
جز با سه فضیلت که بباید آراست
کم گیرى تا آنکه بزرگش دانند
داریش نهان که عیان شود بىکم و کاست
تعجیل کنى تا که گوارا باشد
بر طالب حاجتى که آن حاجت خواست
منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی)//میر حبیب الله خوئی
بازدیدها: ۶۹
دیدگاه‌ها