حکمت ۹۹ صبحی صالح
۹۹-وَ سَمِعَ رَجُلًا یَقُولُ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ فَقَالَ إِنَّ قَوْلَنَا إِنَّا لِلَّهِ إِقْرَارٌ عَلَى أَنْفُسِنَا بِالْمُلْکِ وَ قَوْلَنَا وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ إِقْرَارٌ عَلَى أَنْفُسِنَا بِالْهُلْکِ
شرح میر حبیب الله خوئی ج۲۱
الرابعه و التسعون من حکمه علیه السّلام
(۹۴) و سمع رجلا یقول: «إنّا للّه و إنّا إلیه راجعون» فقال علیه السّلام: إنّ قولنا- إنّا للّه- إقرار على أنفسنا بالملک، و قولنا- و إنّا إلیه راجعون- إقرار على أنفسنا بالهلک.
اللغه
(هلک) هلکا: مات- المنجد.
الاعراب
رجلا، مفعول لقوله سمع على التوسع لأنّ سمع یرتبط بالمفعول بواسطه من، و یقول جمله فعلیّه حال من رجلا، و یمکن جعله صفه له.
المعنى
قال فی شرح المعتزلی: قوله: إنّا للّه، اعتراف بأنّا مملوکون للّه و عبید له لأنّ هذه اللّام لام التّملیک- إلخ.
أقول: و فی کلامه موارد للنظر:
۱- الظاهر أنّ ضمیر قوله یرجع إلى علی علیه السّلام فلا یستقیم ما ذکره بعده لأنّ الجمله لیست قوله علیه السّلام، و إن کان المقصود من قوله هو خصوص- إنا للّه- فلا یستقیم أیضا لأنّه محکیّ عن قول جمیع القائلین.
۲- إنّ من معانی اللام الملک، و بینه و بین التملیک فرق جلىّ
۳- المقصود من الرّجوع إلى اللّه لیس خصوص النشور و القیامه، بل أعمّ منه و أتمّ، و هو الاستفاضه من حضرته فی جمیع مراحل الوجود و فی کلّ حول و قوّه کما یشعر به قوله علیه السّلام: إقرار على أنفسنا بالهلک، و یستفاد من قوله تعالى «کُلُّ شَیْءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُکْمُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ»- ۸۸- القصص».
الترجمه
از مردى شنید که مى گوید «إنّا للّه و إنّا إلیه راجعون» فرمود: معنى «إنّا للّه» که مى گوئیم اعتراف به آنست که مملوک او هستیم و گفته ما «إنّا إلیه راجعون» اعتراف به آنست که خود چیزى نیستیم.
منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه(الخوئی)//میر حبیب الله خوئی
بازدیدها: ۲۱
دیدگاه‌ها