
شرح ابن میثم
۳۹۴- و قال علیه السّلام: مِسْکِینٌ ابْنُ آدَمَ- مَکْتُومُ الْأَجَلِ مَکْنُونُ الْعِلَلِ- مَحْفُوظُ الْعَمَلِ تُؤْلِمُهُ الْبَقَّهُ- وَ تَقْتُلُهُ الشَّرْقَهُ وَ تُنْتِنُهُ الْعَرْقَهُ
المعنى
ذکر کونه مسکینا و بیّن ذلک بضمیر عدّد فیه وجوه المسکنه و الضعف صغراه قوله: مکتوم الأجل. إلى آخره و هى ظاهره، و تقدیر کبراه: و کلّ من کان کذلک فهو مسکین. و مسکین خبر المبتدأ قدّم علیه لأنّ ذکره أهمّ، و حذف تنوینه تخفیفا. و غرض الکلام کسر النفوس من سوره الکبر و العجب و الفخر و أمثالها عن الرذائل.
مطابق با حکمت ۴۱۹ نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن میثم
۳۹۴- امام (ع) فرمود: مِسْکِینٌ ابْنُ آدَمَ- مَکْتُومُ الْأَجَلِ مَکْنُونُ الْعِلَلِ- مَحْفُوظُ الْعَمَلِ تُؤْلِمُهُ الْبَقَّهُ- وَ تَقْتُلُهُ الشَّرْقَهُ وَ تُنْتِنُهُ الْعَرْقَهُ
ترجمه
«بیچاره فرزند آدم، اجلش پنهان، و بیماریهایش پوشیده و عملش محفوظ است. پشه اى او را مى رنجاند، و آب در گلو گرفتن وى را مى کشد، و عرقى بد بویش مى کند.»
شرح
امام (ع) آدمیزاده را بیچاره نامیده و با قیاس مضمرى که دلایل بیچارگى و ناتوانى او را بر شمرده، مطلب را توضیح داده است، صغراى قیاس، عبارت مکتوم الاجل… است که معناى آن نیز روشن است، و کبراى مقدّر آن چنین است: و هر کس چنین باشد، پس او بیچاره است. کلمه مسکین خبر مقدم بر مبتدا است چون داراى اهمیّت است، و تنوین آن به خاطر تخفیف حذف شده است.
و هدف از این سخن شکستن حالت خودخواهى و خودبینى و برترى جویى نفس از این دست رذایل اخلاقى است.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن میثم)، ج۵ // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده
بازدیدها: ۸۲
دیدگاهها