شرح ابن میثم
۳۶۸- و قال علیه السّلام: مَا خَیْرٌ بِخَیْرٍ بَعْدَهُ النَّارُ- وَ مَا شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّهُ- وَ کُلُّ نَعِیمٍ دُونَ الْجَنَّهِ فَهُوَمَحْقُورٌ- وَ کُلُّ بَلَاءٍ دُونَ النَّارِ عَافِیَهٌ
المعنى
نفى عمّا یقود إلى النار و إن عدّ فی الدنیا خیرا و لذّه استحقاق اسم الخیر تحقیرا له و تنفیرا عنه بما یلزمه من غایته الّتی هى النهایه فی الشرّ و هى النار، و کذلک نفى عمّا یقود إلى الجنّه من الطاعات الشاقّه و إن عدّ فی الدنیا شرّا و ألما استحقاق اسم الشرّ ترغیبا فیه بما یلزمه من غایته الّتی هى دخول الجنّه. و التقدیر: ما خیر بعده النار بخیر، و ما شرّ بعده الجنّه بشرّ.
و قوله: و کلّ نعیم دون الجنّه محقور. تفسیر للأوّل.
و قوله: و کلّ بلاء دون النار عافیه. تفسیر للثانی. و أراد عافیه نسبیّه.
مطابق با حکمت ۳۸۶ نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن میثم
۳۶۸- امام (ع) فرمود: مَا خَیْرٌ بِخَیْرٍ بَعْدَهُ النَّارُ- وَ مَا شَرٌّ بِشَرٍّ بَعْدَهُ الْجَنَّهُ- وَ کُلُّ نَعِیمٍ دُونَ الْجَنَّهِ فَهُوَ مَحْقُورٌ- وَ کُلُّ بَلَاءٍ دُونَ النَّارِ عَافِیَهٌ
ترجمه
«خیر نیست آن خیرى که به دنبال آن آتش باشد، و بدى نیست آن شرّى که پس از آن بهشت باشد، هر نعمت پایین تر از بهشت ناچیز است، و هر گرفتارى غیر از آتش دوزخ سلامتى است.»
شرح
امام (ع) از آنچه که انسان را به طرف آتش مى برد، شایستگى نام خیر را نفى کرده است، اگر چه در دنیا آن را خیر و لذّت بنامند، به خاطر تحقیر و بر حذر داشتن از آن، چون لازمه نهایى آن آتش و همان نتیجه اى است که از شرّ عاید مى شود. و همچنین از آن طاعات دشوارى که انسان را به سمت بهشت مى کشاند، نام شر را نفى کرده است، هر چند که در دنیا آنها را شرّ و گرفتارى بنامند، به خاطر تشویق به نتیجه نهایى این اعمال، یعنى ورود به بهشت و تقدیر عبارت این است ما خیر بعده النّار بخیر، و ما شرّ بعده الجّنه بشرّ. و عبارت و کلّ نعیم دون الجنّه محقور یعنى هر نعمت، در حد کمتر از بهشت ناچیز است،تفسیر مطلب اوّل است.
و جمله و هر گرفتارى غیر از آتش دوزخ سلامتى است، تفسیر مطلب دوم است و مقصود عافیت و سلامتى نسبى است.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن میثم)، ج۵ // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده
بازدیدها: ۱۲
دیدگاه‌ها