google-site-verification: googledc28cebad391242f.html
60-80 حکمت شرح ابن ابي الحدیدحکمت ها شرح ابن ابي الحدید

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره 78 متن عربی با ترجمه فارسی (شرح ابن ابی الحدید)

حکمت 81 صبحی صالح

81-وَ قَالَ ( عليه‏السلام  )قِيمَةُ كُلِّ امْرِئٍ مَا يُحْسِنُهُ

قال الرضي و هي الكلمة التي لا تصاب لها قيمة و لا توزن بها حكمة و لا تقرن إليها كلمة

حکمت 78 شرح ابن ‏أبي ‏الحديد ج 18   

78: قِيمَةُ كُلِّ امْرِئٍ مَا يُحْسِنُهُ قال الرضي رحمه الله تعالى-  و هذه الكلمة التي لا تصاب لها قيمة-  و لا توزن بها حكمة و لا تقرن إليها كلمة قد سلف لنا في فضل العلم أقوال شافية-  و نحن نذكر هاهنا نكتا أخرى- . يقال إن من كلام أردشير بن بابك-  في رسالته إلى أبناء الملوك-  بحسبكم دلالة على فضل العلم أنه ممدوح بكل لسان-  يتزين به غير أهله و يدعيه من لا يلصق به-  قال و بحسبكم دلالة على عيب الجهل أن كل أحد ينتفي منه-  و يغضب أن يسمى به- . و قيل لأنوشروان ما بالكم لا تستفيدون من العلم شيئا-  إلا زادكم ذلك عليه حرصا-  قال لأنا لا نستفيد منه شيئا إلا ازددنا به رفعة و عزا-  و قيل له ما بالكم لا تأنفون من التعلم من كل أحد-  قال لعلمنا بأن العلم نافع من حيث أخذ- . و قيل لبزرجمهر بم أدركت ما أدركت من العلم-  قال ببكور كبكور الغراب-  و حرص كحرص الخنزير و صبر كصبر الحمار- . و قيل له العلم أفضل أم المال فقال العلم-  قيل فما بالنا نرى أهل العلم على‏ أبواب أهل المال-  أكثر مما نرى أصحاب الأموال على أبواب العلماء-  قال ذاك أيضا عائد إلى العلم و الجهل-  و إنما كان كما رأيتم لعلم العلماء بالحاجة إلى المال-  و جهل أصحاب المال بفضيلة العلم- . و قال الشاعر- 

تعلم فليس المرء يخلق عالما
و ليس أخو علم كمن هو جاهل‏

و إن كبير القوم لا علم عنده‏
صغير إذا التفت عليه المحافل‏

ترجمه فارسی شرح ابن‏ ابی الحدید

حكمت (78)

قيمة كل امرئ ما يحسنه. قال الرضى رحمه الله تعالى: و هذه الكلمة الّتى لا تصاب لها قيمة. و لا توزن بها حكمه، و لا تقرن اليها كلمة. «ارزش هر مرد آن چيزى است كه آن را خوب بداند.» سيد رضى كه خداى متعال او را رحمت كناد گفته است: اين كلمه ‏اى است كه قيمتى براى آن نمى‏ توان تعيين كرد و هيچ حكمتى همسنگ آن نيست، و هيچ سخنى همتاى آن نمى‏ شود.

سخنان بسنده در فضيلت علم در گذشته بيان داشته ‏ايم و اينك نكته‏ هاى ديگرى مى ‏آوريم.

گفته مى‏ شود: از جمله سخنان اردشير بابكان در رساله او كه براى شاهزادگان نوشته، اين است كه براى شما بهترين دليل در مورد فضيلت علم اين است كه با همه زبانها آن را ستوده ‏اند و كسانى كه علم ندارند مدعى عالم بودن مى‏ شوند و خود را با آن مى ‏آرايند و بهترين دليل براى عيب جهل كه شما را بسنده است، اين كه همه كس آن را از خود دفع مى‏ كند و اگر او را جاهل بنامند، خشمگين مى‏ شود. به انوشروان گفته شد: شما را چه مى‏ شود كه هر چه از علم چيزى مى‏ آموزيد باز هم بر آموزش آن كوشاتر مى‏ شويد گفت: بدين سبب كه هر چه از آن مى‏ آموزيم بر عزت و بلندى رتبت ما افزوده مى‏ شود. گفتندش چرا از آموختن از هيچ كس خود دارى نمى‏ كنيد گفت: چون مى‏ دانيم علم از هر كجا گرفته شود، سود بخش است.

به بزرگمهر گفته شد: به اين همه دانش كه فرا گرفته ‏اى چگونه رسيده ‏اى گفت: به‏ سحر خيزى، چون سحر خيزى كلاغ و آزى چون آزمندى خوك و صبرى چون صبر خر.

و به بزرگمهر گفته شد: علم بهتر است يا مال گفت: علم. گفتند: پس به چه سبب اهل علم را بر در خانه توانگران بيشتر مى‏ بينيم تا توانگران را بر در خانه عالمان گفت: اين هم به علم و جهل بر مى‏ گردد و آن چنان كه مى ‏بينيد بدين سبب است كه عالمان به نياز به مال آگاه هستند و توانگران از فضيلت علم آگاه نيستند.

شاعر گفته است: «بياموز كه آدمى عالم آفريده نشده است و قرين علم و دانش قابل مقايسه و همچون جاهل نيست، سالخورده و بزرگ قوم اگر دانش نداشته باشد به هنگام حضور در انجمنها كوچك و خردسال خواهد بود.»

جلوه تاريخ در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديدجلد 7 //دكتر محمود مهدوى دامغانى

Show More

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

Back to top button
-+=