شرح ابن ميثم
441- و قال عليه السّلام: يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلَانِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَرٍ قال الرضى: و هذا مثل قوله عليه السّلام: يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلَانِ مُحِبٌّ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ
المعنى
فالمحبّ المطرى بكثرة المدح كالغلاة هم في طرف الإفراط، و الّذى يبهته و يفترى عليه بأنّه كافر و مخطئ كالخوارج هم في طرف التفريط. و كلاهما رذيلتان خارجتان عن فضيلة العدل فيه. و قد علمت أنّ الرذائل مهاوى الهلاك الاخروىّ.
و قد سبق مثله.
مطابق با حکمت 469 نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن ميثم
441- امام (ع) فرمود: يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلَانِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَرٍ
ترجمه
«دو دسته در باره من هلاك مى شوند: دوستى كه تند روى مى كند، و بهتان زننده اى كه دروغ مى بندد.»
شرح
سيد رضى مى گويد: اين سخن مانند عبارت سابق آن بزرگوار: «هلك فى رجلان محبّ غال و مبغض قال» مى باشد.
دوست تندرو، مانند غلاة كه زياده از حّد امام را ستوده و در طرف افراط بودند، و كسى كه بهتان مى زند و دروغ مى بندد و او را كافر و خطاكار مى شمارد، همچون خوارج كه در طرف تفريطند. و اين هر دو عمل دو صفت ناپسند و بيرون از فضيلت عدالتند. و قبلا معلوم شد كه رذايل، پرتگاه هاى هلاكت اخروى هستند. و نظير اين سخن در پيش گذشت.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن ميثم)، ج5 // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده