شرح ابن ميثم
312- و قال عليه السّلام: إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ- فَرَضَ فِي أَمْوَالِ الْأَغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ- فَمَا جَاعَ فَقِيرٌ إِلَّا بِمَا مُتِّعَ بِهِ غَنِيٌّ- وَ اللَّهُ تَعَالَى سَائِلُهُمْ عَنْ ذَلِكَ
المعنى
أراد بذلك الفرض الزكاة، و ظاهر أنّ جوع الفقير إنّما يكون بما يمنعه الغنىّ من القوت أو ما هو وسيلة إليه. و رهّب الأغنياء بقوله: و اللّه سائلهم عن ذلك. و هو صغرى ضمير تقدير كبراه: و كلّ من سائله اللّه فينبغى أن يحذّر سؤاله.
مطابق با حکمت 328 نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن ميثم
312- امام (ع) فرمود: إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ- فَرَضَ فِي أَمْوَالِ الْأَغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ- فَمَا جَاعَ فَقِيرٌ إِلَّا بِمَا مُتِّعَ بِهِ غَنِيٌّ- وَ اللَّهُ تَعَالَى سَائِلُهُمْ عَنْ ذَلِكَ
ترجمه
«خداوند سبحان در ثروت ثروتمندان روزى تنگدستان را واجب كرده است. پس هيچ تنگدستى گرسنه نماند مگر آن كه توانگرى حق او را نداده باشد. و خداوند تعالى از اين كار مؤاخذه خواهد كرد.»
شرح
مقصود امام (ع) از اين واجب، زكات است، بديهى است كه گرسنگى فقير، بدان جهت است كه توانگر جلو روزى و يا آنچه را كه وسيله روزى اوست بازگرفته است. و امام (ع) با عبارت: و اللّه سائلهم (خدا مؤاخذه خواهد كرد)، توانگران را بيم داده است، و اين جمله مقدمه صغرا براى قياس مضمرى است كه كبراى مقدّر آن چنين است: و هر كس كه مورد بازخواست خداست، سزاوار است كه از مؤاخذه او بر حذر باشد.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن ميثم)، ج5 // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده