۲۲۱ و من خطبه له ع
دَارٌ بِالْبَلَاءِ مَحْفُوفَهٌ وَ بِالْغَدْرِ مَعْرُوفَهٌ- لَا تَدُومُ أَحْوَالُهَا وَ لَا یَسْلَمُ نُزَّالُهَا- أَحْوَالٌ مُخْتَلِفَهٌ وَ تَارَاتٌ مُتَصَرِّفَهٌ- الْعَیْشُ فِیهَا مَذْمُومٌ وَ الْأَمَانُ مِنْهَا مَعْدُومٌ- وَ إِنَّمَا أَهْلُهَا فِیهَا أَغْرَاضٌ مُسْتَهْدِفَهٌ- تَرْمِیهِمْ بِسِهَامِهَا وَ تُفْنِیهِمْ بِحِمَامِهَا- وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّکُمْ وَ مَا أَنْتُمْ فِیهِ مِنْ هَذِهِ الدُّنْیَا- عَلَى سَبِیلِ مَنْ قَدْ مَضَى قَبْلَکُمْ- مِمَّنْ کَانَ أَطْوَلَ مِنْکُمْ أَعْمَاراً وَ أَعْمَرَ دِیَاراً وَ أَبْعَدَ آثَاراً- أَصْبَحَتْ أَصْوَاتُهُمْ هَامِدَهً وَ رِیَاحُهُمْ رَاکِدَهً- وَ أَجْسَادُهُمْ بَالِیَهً وَ دِیَارُهُمْ خَالِیَهً وَ آثَارُهُمْ عَافِیَهً- فَاسْتَبْدَلُوا بِالْقُصُورِ الْمَشَیَّدَهِ وَ النَّمَارِقِ الْمُمَهَّدَهِ- الصُّخُورَ وَ الْأَحْجَارَ الْمُسْنَدَهَ وَ الْقُبُورَ اللَّاطِئَهَ الْمُلْحَدَهَ- الَّتِی قَدْ بُنِیَ عَلَى الْخَرَابِ فِنَاؤُهَا- وَ شُیِّدَ بِالتُّرَابِ بِنَاؤُهَا فَمَحَلُّهَا مُقْتَرِبٌ وَ سَاکِنُهَا مُغْتَرِبٌ- بَیْنَ أَهْلِ مَحَلَّهٍ مُوحِشِینَ وَ أَهْلِ فَرَاغٍ مُتَشَاغِلِینَ- لَا یَسْتَأْنِسُونَ بِالْأَوْطَانِ وَ لَا یَتَوَاصَلُونَ تَوَاصُلَ الْجِیرَانِ- عَلَى مَا بَیْنَهُمْ مِنْ قُرْبِ الْجِوَارِ وَ دُنُوِّ الدَّارِ- وَ کَیْفَ یَکُونُ بَیْنَهُمْ تَزَاوُرٌ وَ قَدْ طَحَنَهُمْ بِکَلْکَلِهِ الْبِلَى- وَ أَکَلَتْهُمُ الْجَنَادِلُ وَ الثَّرَى- وَ کَأَنْ قَدْ صِرْتُمْ إِلَى مَا صَارُوا إِلَیْهِ- وَ ارْتَهَنَکُمْ ذَلِکَ الْمَضْجَعُ وَ ضَمَّکُمْ ذَلِکَ الْمُسْتَوْدَعُ- فَکَیْفَ بِکُمْ لَوْ تَنَاهَتْ بِکُمُ الْأَمُورُ- وَ بُعْثِرَتِ الْقُبُورُ هُنالِکَ تَبْلُوا کُلُ نَفْسٍ ما أَسْلَفَتْ- وَ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلاهُمُ الْحَقِّ- وَ ضَلَّ عَنْهُمْ ما کانُوا یَفْتَرُون
مطابق خطبه ۲۲۶ نسخه صبحی صالح
شرح وترجمه فارسی
(۲۲۱) : از سخنان آن حضرت (ع )
این خطبه با این عبارت آغاز مى شود: دار بالبلاء محفوقه و بالغدر معروفه لا تدوم احوالها و لا یسلم نزالها (سرایى است آکنده و فرو گرفته به بلا و معروف شده به غدر که احوالش دائم نمى ماند و فروآمدگان در آن به سلامت نمى مانند
(ابن ابى الحدید پس از معنى کردن برخى از مفردات و توضیح درباره برخى از اصطلاحات نمونه هایى از آثار و اشعارى را که در نکوهش دنیا نقل شده آورده است و در مورد اشعار نخست چهارده بیت از ابونوراس شاهد آورده است که ترجمه یکى دو بیت آن این چنین است ).
خداوند هر مسلمانى که مرگ را یاد مى کند و پند مى گیرد و هر مؤ منى را که از یاد مرگ مى ترسد و برحذر مى افتد رحمت فرماید.
(سپس هفتاد بیت از سه قصیده شیواى سیدرضى را در مورد دنیا و دگرگونى حالات و زوال نعمتهاى آن شاهد آورده است که ترجمه چند بیت از آن چنین است .)
مگر نه این است که ما نشانه تیرهایى هستیم که تیرتراشى کوشا همواره رها مى کند هرگاه تیرى از کنار ما مى گذرد شاد مى شویم و اگر تیرى به ما اصابت کند بیتابى مى کنیم …
پندگرفتن ما از روزگار چه اندک است و شیفتگى ما به آرزوها چه استوار و پابرجاست … صاحب کاخ سدیروحیره سپید و صاحب ایوان کجایند؟ آن شمشیرهاى بران خاندان بدر و آن نیزه هاى استوار بنى ریان کجاست ؟…
مى گویم : این نمونه کلام رسا و آزاده است و شگفتى نیست که به هر حال این شاخه هم از همان درخت و این اخگر هم از آن کانون است .
جلوه تاریخ درشرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج ۵ //ترجمه دکتر محمود مهدوى دامغانى
بازدیدها: ۷۳۶
دیدگاه‌ها