نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۲ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۴۲-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )التَّوَدُّدُ نِصْفُ الْعَقْلِ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۵ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

کم بودن نان‏خور یکى از دو توانگرى است 
و دوستى کردن با دیگران نیمى از عقل است 
و اندوه خوردن، نیمى از پیرى است.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۱۸۸

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۳ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۴۳-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )الْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۵ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

کم بودن نان‏خور یکى از دو توانگرى است 
و دوستى کردن با دیگران نیمى از عقل است 
و اندوه خوردن، نیمى از پیرى است.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۲۰۷

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۶ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)تهمت

۱۵۹-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )مَنْ وَضَعَ نَفْسَهُ مَوَاضِعَ التُّهَمَهِ فَلَا یَلُومَنَّ مَنْ أَسَاءَ بِهِ الظَّنَّ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۵۱ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

هر که به جاهایى رود که تهمت ‏انگیز است، نباید کسى را که به او بدگمان شده است، ملامت کند.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۵۴

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۸ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)نحویه برخورى بادوست ورفیق

۱۵۸-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )عَاتِبْ أَخَاکَ بِالْإِحْسَانِ إِلَیْهِ وَ ارْدُدْ شَرَّهُ بِالْإِنْعَامِ عَلَیْهِ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۵۰ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

دوست خود را با نیکى کردن در حق او سرزنش کن و با بخشش به او گزندش را باز گردان.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۱۰۳

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۷ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۵۷-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )قَدْ بُصِّرْتُمْ إِنْ أَبْصَرْتُمْ وَ قَدْ هُدِیتُمْ إِنِ اهْتَدَیْتُمْ وَ أُسْمِعْتُمْ إِنِ اسْتَمَعْتُم‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۹ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

شما را بینایى داده ‏اند، اگر بنگرید و راه نموده ‏اند، اگر راهنمایى پذیرید و چیزها به گوشتان گفته ‏اند، اگر بشنوید.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۶۹

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۶ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۵۶-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )عَلَیْکُمْ بِطَاعَهِ مَنْ لَا تُعْذَرُونَ بِجَهَالَتِه‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۸ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

بر شما باد اطاعت از کسانى که در نشناختنشان معذور نیستید.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۴۷

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۵ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی) عهدوپیمان

۱۵۵-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )اعْتَصِمُوا بِالذِّمَمِ فِی أَوْتَادِهَا

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۷ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

با کسانى عهد و پیمان بندید که به عهد و پیمان خود وفا مى‏ کنند.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۸۵

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۴ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)عمل

۱۵۴-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْمٍ کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ وَ عَلَى کُلِّ دَاخِلٍ فِی بَاطِلٍ إِثْمَانِ إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَى بِه‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۶ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

کسى که از اعمال قومى خشنود باشد، گویى خود در داخل کارهاى آنان بوده است. بر هرکس که در مجلس فاسقان نشیند، دو گناه باشد، یکى، گناه آن کار که مرتکب شده و یکى گناه خشنودى او به آن کار.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۶۶

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۳ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی) صبر

۱۵۳-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )لَا یَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۴۵ دکتر آیتی

و فرمود (ع): مرد شکیبا پیروزى را از دست ندهد، هر چند، روزگارانى سخت بر او بگذرد.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۶۴

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۲ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۵۲-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )لِکُلِّ مُقْبِلٍ إِدْبَارٌ وَ مَا أَدْبَرَ کَأَنْ لَمْ یَکُنْ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۴ دکتر آیتی

۱۴۴ و فرمود (ع):

هر روى آورنده ‏اى روزى پشت کند و آنچه پشت کرد، گویى هرگز نبوده است.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۴۰

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۱ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)عاقبت

۱۵۱-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )لِکُلِّ امْرِئٍ عَاقِبَهٌ حُلْوَهٌ أَوْ مُرَّهٌ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۳ دکتر آیتی:

و فرمود (ع):

هرکس را سرانجامى است، شیرین، یا تلخ.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۸۲

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۵۰ صبحی صالح(ترجمه دکتر آیتی)مواعظ

۱۵۰-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )لِرَجُلٍ سَأَلَهُ أَنْ یَعِظَهُ

لَا تَکُنْ مِمَّنْ یَرْجُو الْآخِرَهَ بِغَیْرِ عَمَلٍ وَ یُرَجِّی التَّوْبَهَ بِطُولِ الْأَمَلِ یَقُولُ فِی الدُّنْیَا بِقَوْلِ الزَّاهِدِینَ وَ یَعْمَلُ فِیهَا بِعَمَلِ الرَّاغِبِینَ‏

إِنْ أُعْطِیَ مِنْهَا لَمْ یَشْبَعْ وَ إِنْ مُنِعَ مِنْهَا لَمْ یَقْنَعْیَعْجِزُ عَنْ شُکْرِ مَا أُوتِیَ وَ یَبْتَغِی الزِّیَادَهَ فِیمَا بَقِیَ یَنْهَى وَ لَا یَنْتَهِی وَ یَأْمُرُ بِمَا لَا یَأْتِی یُحِبُّ الصَّالِحِینَ وَ لَا یَعْمَلُ عَمَلَهُمْ وَ یُبْغِضُ الْمُذْنِبِینَ وَ هُوَ أَحَدُهُمْ یَکْرَهُ الْمَوْتَ لِکَثْرَهِ ذُنُوبِهِ وَ یُقِیمُ عَلَى مَا یَکْرَهُ الْمَوْتَ مِنْ أَجْلِهِ

إِنْ سَقِمَ ظَلَّ نَادِماً وَ إِنْ صَحَّ أَمِنَ لَاهِیاً یُعْجَبُ بِنَفْسِهِ إِذَا عُوفِیَ وَ یَقْنَطُ إِذَا ابْتُلِیَ إِنْ أَصَابَهُ بَلَاءٌ دَعَا مُضْطَرّاً وَ إِنْ نَالَهُ رَخَاءٌ أَعْرَضَ مُغْتَرّاً تَغْلِبُهُ نَفْسُهُ عَلَى مَا یَظُنُّ وَ لَا یَغْلِبُهَا عَلَى مَا یَسْتَیْقِنُ

یَخَافُ عَلَى غَیْرِهِ بِأَدْنَى مِنْ ذَنْبِهِ وَ یَرْجُو لِنَفْسِهِ بِأَکْثَرَ مِنْ عَمَلِهِ إِنِ اسْتَغْنَى بَطِرَ وَ فُتِنَ وَ إِنِ افْتَقَرَ قَنِطَ وَ وَهَنَیُقَصِّرُ إِذَا عَمِلَ وَ یُبَالِغُ إِذَا سَأَلَ إِنْ عَرَضَتْ لَهُ شَهْوَهٌ أَسْلَفَ الْمَعْصِیَهَ وَ سَوَّفَ التَّوْبَهَ وَ إِنْ عَرَتْهُ مِحْنَهٌ انْفَرَجَ عَنْ شَرَائِطِ الْمِلَّهِ

یَصِفُ الْعِبْرَهَ وَ لَا یَعْتَبِرُ وَ یُبَالِغُ فِی الْمَوْعِظَهِ وَ لَا یَتَّعِظُ فَهُوَ بِالْقَوْلِ مُدِلٌّ وَ مِنَ الْعَمَلِ مُقِلٌّ یُنَافِسُ فِیمَا یَفْنَى وَ یُسَامِحُ فِیمَا یَبْقَى یَرَى الْغُنْمَ مَغْرَماً وَ الْغُرْمَ مَغْنَماً یَخْشَى الْمَوْتَ وَ لَا یُبَادِرُ الْفَوْتَیَسْتَعْظِمُ مِنْ مَعْصِیَهِ غَیْرِهِ مَا یَسْتَقِلُّ أَکْثَرَ مِنْهُ مِنْ نَفْسِهِ وَ یَسْتَکْثِرُ مِنْ طَاعَتِهِ مَا یَحْقِرُهُ مِنْ طَاعَهِ غَیْرِهِ فَهُوَ عَلَى النَّاسِ طَاعِنٌ وَ لِنَفْسِهِ مُدَاهِنٌاللَّهْوُ مَعَ الْأَغْنِیَاءِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ الذِّکْرِ مَعَ الْفُقَرَاءِ یَحْکُمُ عَلَى غَیْرِهِ لِنَفْسِهِ‏

وَ لَا یَحْکُمُ عَلَیْهَا لِغَیْرِهِ یُرْشِدُ غَیْرَهُ وَ یُغْوِی نَفْسَهُ فَهُوَ یُطَاعُ وَ یَعْصِی وَ یَسْتَوْفِی وَ لَا یُوفِی وَ یَخْشَى الْخَلْقَ فِی غَیْرِ رَبِّهِ وَ لَا یَخْشَى رَبَّهُ فِی خَلْقِهِ

قال الرضی و لو لم یکن فی هذا الکتاب إلا هذا الکلام لکفى به موعظه ناجعه و حکمه بالغه و بصیره لمبصر و عبره لناظر مفکر

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۲ دکتر آیتی

در پاسخ مردى که از او خواسته بود اندرزش دهد، چنین فرمود:

همانند آن کس مباش که بى‏ آنکه کارى کرده باشد به آخرت امید مى ‏بندد و به آرزوى دراز خود توبه را به تأخیر مى‏ افکند. گفتارش به گفتار زاهدان ماند و کردارش به کردار دنیاپرستان. هر چه از دنیا بهره‏ اش دهند، سیر نگردد و اگر بى ‏بهره ‏اش دارند، قناعت نکند.

نعمتى را که به او ارزانى داشته ‏اند، سپاس نتواند گفت، باز هم، خواهان باز مانده آن است. دیگران را از زشتکارى منع مى‏ کند و خود از کارهاى زشت باز نمى ایستد. از دیگران کارهایى را مى‏ طلبد که خود انجام نمى‏ دهد. نیکان را دوست‏ دارد ولى عمل نیکان ندارد. با گنهکاران دشمنى مى‏ ورزد و خود یکى از آنهاست. به سبب بسیارى گناهانش از مرگ بیزار است، ولى در انجام دادن کارهایى که سبب بیزارى او از مرگ شده، پاى مى ‏فشرد.

چون بیمار شود از کرده خود پشیمان شود و چون تندرستى خویش بازیابد به لهو و شادى روى نهد. اگر از بیمارى بهبود یابد بر خود مى‏ بالد و چون بیمار گردد نومید مى ‏شود. هرگاه بلایى به او رسد، خدا را بزارى مى‏ خواند و اگر به آسایشى رسد، چون مغروران، رخ برمى‏ تابد. نفسش در پندارها بر او چیره شود و آنجا که پاى یقین در میان مى ‏آید بر نفس خود چیرگى نیابد.

اگر دیگران گناهى کنند، خردتر از گناه او، بر آنان بیمناک شود و براى خود پاداشى بیش از عملش مى‏ طلبد. اگر بى‏ نیاز شود، سرمست و مغرور شود و اگر بینوا گردد، نومید و ناتوان در عمل کوتاه آید و در خواستن مبالغت ورزد. اگر محنتى بر او عارض شود از جاده شریعت پاى بیرون نهد.

سخنان عبرت‏ آمیز گوید و خود عبرت نگیرد. اندرز مى ‏دهد و خود اندرز نپذیرد. در گفتار بر خود ببالد و به کردار از همه کمتر باشد. در آنچه ناپایدار است با دیگران رقابت کند و در آنچه پایدار است به مسامحت بگذرد.

غنیمت در نظرش غرامت است و غرامت را غنیمت انگارد. از مرگ مى ‏ترسد و پیش از آنکه فرصت از دست بشود، به کار نیک نمى‏ شتابد.

گناه دیگران را بزرگ مى‏ شمارد و بزرگتر از گناه آنان را، اگر خود مرتکب شود، خرد مى‏ انگارد. طاعت و عبادت خود را بسیار مى‏ شمارد، هر چند، اندک باشد و طاعت و عبادت دیگران را حقیر مى‏ انگارد، هر چند، بسیار باشد. بر مردم طعن مى ‏زند و خویشتن را مى‏ ستاید.

در نزد او لذت‏جویى و لهو با توانگران دوست داشتنى‏ تر است از ذکر گفتن با فقیران. به زیان دیگران و سود خود داورى کند ولى به سود دیگران و زیان خود داورى نمى‏ کند.

دیگران را راه مى‏ نماید ولى خود را به گمراهى مى‏ کشد. مى ‏خواهد که همگان فرمانبردار او باشند و حال آنکه، خود همواره راه عصیان در پیش مى‏ گیرد. مى‏ خواهد که حق او را بکمال ادا کنند و خود، حق کسى را بکمال ادا نمى‏ کند. از مردم مى ‏ترسد ولى نه به خاطر خدا ولى از خدا در کارهاى بندگان او نمى‏ ترسد.

سید رضى گوید: اگر در تمام این کتاب جز این سخن نمى ‏بود، پند سودمند و حکمت رسا و بصیرت، صاحب بصر و عبرت نگرنده صاحب اندیشه را کافى بود.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

 

بازدیدها: ۴۴۴

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۹ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)قدر و منزلت

۱۴۹-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )هَلَکَ امْرُؤٌ لَمْ یَعْرِفْ قَدْرَه‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۱ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

کسى که قدر و منزلت خویش نشناسد، هلاک شود.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۱۳۵

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۸ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی))گفتار

۱۴۸-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )الْمَرْءُ مَخْبُوءٌ تَحْتَ لِسَانِه‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۴۰ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

آدمى در زیر زبان خود پنهان است

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۸۴

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۷ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)برتری علم به مال وثروت

۱۴۷- وَ مِنْ کَلَامٍ لَهُ ( علیه‏السلام ) لِکُمَیْلِ بْنِ زِیَادٍ النَّخَعِیِّ قَالَ کُمَیْلُ بْنُ زِیَادٍ أَخَذَ بِیَدِی أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ ( علیه‏السلام ) فَأَخْرَجَنِی إِلَى الْجَبَّانِ فَلَمَّا أَصْحَرَ تَنَفَّسَ الصُّعَدَاءَ ثُمَّ قَالَ

یَا کُمَیْلَ بْنَ زِیَادٍ إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ أَوْعِیَهٌ فَخَیْرُهَا أَوْعَاهَا فَاحْفَظْ عَنِّی مَا أَقُولُ لَکَ النَّاسُ ثَلَاثَهٌ فَعَالِمٌ رَبَّانِیٌّ وَ مُتَعَلِّمٌ عَلَى سَبِیلِ نَجَاهٍ وَ هَمَجٌ رَعَاعٌ أَتْبَاعُ کُلِّ نَاعِقٍ یَمِیلُونَ مَعَ کُلِّ رِیحٍ لَمْ یَسْتَضِیئُوا بِنُورِ الْعِلْمِ وَ لَمْ یَلْجَئُوا إِلَى رُکْنٍ وَثِیقٍ

یَا کُمَیْلُ الْعِلْمُ خَیْرٌ مِنَ الْمَالِ الْعِلْمُ یَحْرُسُکَ وَ أَنْتَ تَحْرُسُ الْمَالَ وَ الْمَالُ تَنْقُصُهُ النَّفَقَهُ وَ الْعِلْمُ یَزْکُوا عَلَى الْإِنْفَاقِ وَ صَنِیعُ الْمَالِ یَزُولُ بِزَوَالِهِ

یَا کُمَیْلَ بْنَ زِیَادٍ مَعْرِفَهُ الْعِلْمِ دِینٌ یُدَانُ بِهِ بِهِ یَکْسِبُ الْإِنْسَانُ الطَّاعَهَ فِی حَیَاتِهِ وَ جَمِیلَ الْأُحْدُوثَهِ بَعْدَ وَفَاتِهِ وَ الْعِلْمُ حَاکِمٌ وَ الْمَالُ مَحْکُومٌ عَلَیْهِ

یَا کُمَیْلُ هَلَکَ خُزَّانُ الْأَمْوَالِ وَ هُمْ أَحْیَاءٌ وَ الْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِیَ الدَّهْرُ أَعْیَانُهُمْ مَفْقُودَهٌ وَ أَمْثَالُهُمْ فِی الْقُلُوبِ مَوْجُودَهٌ
هَا إِنَّ هَاهُنَا لَعِلْماً جَمّاً وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَى صَدْرِهِ لَوْ أَصَبْتُ لَهُ حَمَلَهً بَلَى أَصَبْتُ لَقِناً غَیْرَ مَأْمُونٍ عَلَیْهِ مُسْتَعْمِلًا آلَهَ الدِّینِ لِلدُّنْیَا وَ مُسْتَظْهِراً بِنِعَمِ اللَّهِ عَلَى عِبَادِهِ وَ بِحُجَجِهِ عَلَى أَوْلِیَائِهِ

أَوْ مُنْقَاداً لِحَمَلَهِ الْحَقِّ لَا بَصِیرَهَ لَهُ فِی أَحْنَائِهِ یَنْقَدِحُ الشَّکُّ فِی قَلْبِهِ لِأَوَّلِ عَارِضٍ مِنْ شُبْهَهٍ أَلَا لَا ذَا وَ لَا ذَاکَ

أَوْ مَنْهُوماً بِاللَّذَّهِ سَلِسَ الْقِیَادِ لِلشَّهْوَهِ أَوْ مُغْرَماً بِالْجَمْعِ وَ الِادِّخَارِ

لَیْسَا مِنْ رُعَاهِ الدِّینِ فِی شَیْ‏ءٍ أَقْرَبُ شَیْ‏ءٍ شَبَهاً بِهِمَا الْأَنْعَامُ السَّائِمَهُ کَذَلِکَ یَمُوتُ الْعِلْمُ بِمَوْتِ حَامِلِیهِ
اللَّهُمَّ بَلَى لَا تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ قَائِمٍ لِلَّهِ بِحُجَّهٍ إِمَّا ظَاهِراً مَشْهُوراً وَ إِمَّا خَائِفاً مَغْمُوراً لِئَلَّا تَبْطُلَ حُجَجُ اللَّهِ وَ بَیِّنَاتُهُ وَ کَمْ ذَا وَ أَیْنَ

أُولَئِکَ أُولَئِکَ وَ اللَّهِ الْأَقَلُّونَ عَدَداً وَ الْأَعْظَمُونَ عِنْدَ اللَّهِ قَدْراً یَحْفَظُ اللَّهُ بِهِمْ حُجَجَهُ وَ بَیِّنَاتِهِ حَتَّى یُودِعُوهَا نُظَرَاءَهُمْ وَ یَزْرَعُوهَا فِی قُلُوبِ أَشْبَاهِهِمْ

هَجَمَ بِهِمُ الْعِلْمُ عَلَى حَقِیقَهِ الْبَصِیرَهِ وَ بَاشَرُوا رُوحَ الْیَقِینِ وَ اسْتَلَانُوا مَا اسْتَوْعَرَهُ الْمُتْرَفُونَ وَ أَنِسُوا بِمَا اسْتَوْحَشَ مِنْهُ الْجَاهِلُونَ وَ صَحِبُوا الدُّنْیَا بِأَبْدَانٍ أَرْوَاحُهَا مُعَلَّقَهٌ بِالْمَحَلِّ الْأَعْلَى

أُولَئِکَ خُلَفَاءُ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ الدُّعَاهُ إِلَى دِینِهِ آهِ آهِ شَوْقاً إِلَى رُؤْیَتِهِمْ انْصَرِفْ یَا کُمَیْلُ إِذَا شِئْتَ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۹ دکتر آیتی:

سخنى از آن حضرت (ع) به کمیل بن زیاد نخعى.

 کمیل بن زیاد گوید: امیر مؤمنان، على بن ابى طالب، دست مرا گرفت و از شهر بیرون برد. چون به صحرا رسیدم آه بلندى کشید و فرمود:

اى کمیل، دلها چونان ظرفهایند و بهترین آنها نگهدارنده‏ترین آنهاست. پس، هر چه مى‏ گویم به خاطر بسپار.
مردم سه دسته ‏اند، عالمى ربّانى و آموزنده ‏اى که درراه راست گام برمى‏ دارد و سه دیگر همج الرّعاع. یعنى کسانى که از پى هر آواز مى ‏روند و با وزش هر باد به چپ و راست میل مى‏ کنند. از فروغ دانش بهره‏ ور نشده‏ اند و به رکن استوارى پناه نجسته ‏اند.

اى کمیل، علم بهتر از مال است. علم تو را نگه مى‏ دارد و تو باید مال را نگه دارى. مال به هزینه کردن کاسته مى‏ شود و حال آنکه، از علم هر چه انفاق کنى، افزونتر شود و آنچه به مال پرورده شود با زوال مال زوال مى ‏یابد.

اى کمیل بن زیاد، شناخت فضیلت علم، رکنى از ارکان دین است که باید بدان گردن نهاد. به علم است که آدمى، تا هنگامى که زنده است به اطاعت پروردگارش پردازد و پس از مرگش نام نیک او بر جاى ماند. علم، حاکم است و مال، محکوم.

اى کمیل، مرده‏اند آنان که گنجوران مال‏اند، هر چند، به ظاهر زنده‏اند، ولى عالمان تا جهان برپاى است برجاى‏اند. اجسادشان از میان مى‏ رود، ولى آثارشان در دلها موجود است.

بدان که در اینجا [اشاره به سینه خود فرمود] علمى گرد آمده است، اگر براى آن عاملانى بیابم. آرى، یکى را یافتم که نیکو در مى‏ یافت ولى امین نبود. زیرا دین را وسیله رسیدن به دنیا ساخته بود و با نعمت خدا بر بندگان خدا برترى مى‏ فروخت. و مى‏ خواست به حجّت علم، اولیاى خدا را مغلوب سازد.

یا کسى است که پیرو حاملان علم است، ولى در شناخت رمز و راز علم بصیرتش نیست، در اولین شبهه که بر او عارض مى ‏شود، شک و تردید در دلش شراره مى‏ افروزد. نه این و نه آن.

یا کسى است که سخت خواستار لذت است و در شهوات، عنان گسیخته و شیفته جمع مال و اندوختن آن. اینان، هیچیک، پاسدار دین نباشند.

بیش از هر چیز به ستوران چرنده مى ‏مانند. بدین گونه است که علم با مرگ حاملانش مى‏ میرد.

آرى، زمین هیچگاه از حجت قائم خداوندى خالى نمى ‏ماند. خواه آشکار و مشهور باشد یا ترسان و پنهان از دیده‏ها. تا حجتها و نشانه‏ هاى روشن دین خدا ازمیان نرود اینان آیا چند تن هستند، یا در کجایند
به خدا سوگند، که شمارشان بس اندک است، ولى قدر و منزلتشان بسیار است. خداوند به اینان حجتها و نشانه ‏هاى روشن خود را حفظ کند، تا آن را به همانندان خود به ودیعت سپارند و این بذر در دلهاى ایشان بکارند.

علم و حقیقت و بصیرت به آنان روى ‏آور شده و روح یقین را یافته‏ اند و آنچه ناز پروردگان، دشوار پنداشته‏ اند، بر خود آسان ساخته ‏اند. و بر آنچه نادانان از آن مى‏ ترسند انس گرفته ‏اند. به تن همدم دنیایند ولى جانشان به جهان بالا پیوسته است.
جانشینان خداوند در روى زمین هستند و داعیان دین اویند. آه، آه. چه آرزومند دیدارشان هستم. اى کمیل، اگر خواهى بازگرد.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۱۶۸۸

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۶صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)صدقه و زکات ودعا

۱۴۶-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )سُوسُوا إِیمَانَکُمْ بِالصَّدَقَهِ
وَ حَصِّنُوا أَمْوَالَکُمْ بِالزَّکَاهِ
وَ ادْفَعُوا أَمْوَاجَ الْبَلَاءِ بِالدُّعَاءِ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۸ دکتر آیتی:

و فرمود (ع):

ایمان خود را با صدقه نگه دارید
و دارایی هاى خود را با دادن زکات حفظ کنید
و امواج بلا را با دعا برانید.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۳۱

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۵ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)نماز وروزه

۱۴۵-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )کَمْ مِنْ صَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ صِیَامِهِ إِلَّا الْجُوعُ وَ الظَّمَأُ
وَ کَمْ مِنْ قَائِمٍ لَیْسَ لَهُ مِنْ قِیَامِهِ إِلَّا السَّهَرُ وَ الْعَنَاءُ حَبَّذَا نَوْمُ الْأَکْیَاسِ وَ إِفْطَارُهُم‏

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۷ دکتر آیتی:

و فرمود (ع): چه بسیار روزه ‏دارى که از روزه‏اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‏ اى نبرد

و چه بسا، نمازگزارى که از نمازش جز بیدارى و رنج نصیبى حاصل نکند.

خوشا خوابیدن زیرکان و خوشا روزه گشادن ایشان.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۷۴

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۴ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی) صبر

۱۴۴-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )یَنْزِلُ الصَّبْرُ عَلَى قَدْرِ الْمُصِیبَهِ وَ مَنْ ضَرَبَ یَدَهُ عَلَى فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِیبَتِهِ حَبِطَ عَمَلُهُ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۶ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

شکیبایى به قدر مصیبت نازل مى ‏شود،هر کس که به هنگام مصیبت بر زانو زند، پاداشش از میان مى‏ رود.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۳۹

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۱ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی)

۱۴۱-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )قِلَّهُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۵ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

کم بودن نان‏خور یکى از دو توانگرى است
و دوستى کردن با دیگران نیمى از عقل است
و اندوه خوردن، نیمى از پیرى است.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۱۳۳

نهج البلاغه کلمات قصار حکمت شماره ۱۴۰ صبحی صالح(ترجمه عبدالمحمد آیتی) میانه روی

۱۴۰-وَ قَالَ ( علیه‏السلام )مَا عَالَ مَنِ اقْتَصَدَ

شماره حکمت براساس نسخه صبحی صالح

حکمت ۱۳۴ دکتر آیتی

و فرمود (ع):

درویش نشود کسى که میانه‏ روى کند.

ترجمه عبدالمحمد آیتی

بازدیدها: ۲۲