شرح ابن ميثم
6- و قال عليه السلام
إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّكَ- فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُكْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ
المعنى
و هو تنبيه على فضيلة العفو و جذب إليه بكونه شكرا للقدرة: أى ملازمللشكر عليها، و ذلك أنّ القدرة على العدوّ نعمة من اللّه تعالى يجب شكرها و الاعتراف للّه و الخضوع له و يلزمه الرقّة و فتور الغضب و يتبع ذلك العفو فأقامه مقام الشكر للملازمة بينهما. و لمّا كان الشكر واجبا كان العفو لازما.
مطابق با حکمت 11 نسخه صبحی صالح
ترجمه شرح ابن ميثم
6- امام (ع) فرمود: إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّكَ- فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُكْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ
ترجمه
«هر گاه بر دشمنت مسلّط شدى، عفو و گذشت از او را، شكر و سپاس نعمت قدرتى بدان كه نسبت به او يافته اى».
شرح
اين عبارت توجه دادن به فضيلت گذشت است، و امام (ع) با اين بيان كه گذشت، سپاسگزارى به خاطر توانمندى مىباشد. يعنى لازمه شكر نعمت قدرت، گذشت و بخشش است، بر اين فضيلت دعوت كرده است، توضيح آن كه دست يافتن بر دشمن، نعمتى از طرف خداست كه سپاس بر آن، و ايمان و خضوع در برابر خدا را مىطلبد. و لازمه سپاس و ايمان نرمدلى و فرونشاندن آتش خشم است و به دنبال آن عفو و گذشت. به اين ترتيب گذشت را جاى سپاس قرار داده است از آنجا كه اين دو لازم و ملزومند. و چون شكر واجب است، عفو و گذشت نيز لازم است.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن ميثم)، ج5 // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده