حکمت 226 صبحی صالح
226-وَ قَالَ ( عليهالسلام )الطَّامِعُ فِي وِثَاقِ الذُّلِّ
حکمت 222 شرح ابن أبي الحديد ج 19
222: الطَّامِعُ فِي وِثَاقِ الذُّلِّ من أمثال البحتري قوله-
و اليأس إحدى الراحتين و لن ترى
تعبا كظن الخائب المكدود
و كان يقال ما طمعت إلا و ذلت يعنون النفس- . و في البيت المشهور-
تقطع أعناق الرجال المطامع
و قالوا عز من قنع و ذل من طمع- . و قد تقدم القول في الطمع مرارا
ترجمه فارسی شرح ابن ابی الحدید
حكمت (222)
الطامع فى وثاق الذلّ. «آزمند در بند زبونى است.» از جمله اشعار بحترى كه ضرب المثل شده است، اين است: نااميد شدن يكى از دو آسايش است و هرگز خستگى و فرسودگى اى چون گمان كسى كه به رنج افتاده و نوميد شده است، نمى بينى.
و گفته شده است: «نفس آدمى هيچ گاه طمع نمى بندد، مگر اينكه زبون مى شود.» و مصراع دوم آن بيت مشهور هم اين است كه «آزمنديها» گردن مردان را مى زند.» و گفته اند: «هر كس قناعت كرد، عزيز شد و هر كس طمع بست، زبون شد.» ما درباره طمع تاكنون مكرر سخن گفته ايم.
جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدیدجلد 8 //دکتر محمود مهدوى دامغانى