حکمت 200 صبحی صالح
200-وَ قَالَ ( عليهالسلام )وَ أُتِيَ بِجَانٍ وَ مَعَهُ غَوْغَاءُ فَقَالَ لَا مَرْحَباً بِوُجُوهٍ لَا تُرَى إِلَّا عِنْدَ كُلِّ سَوْأَةٍ
حکمت 196 شرح ابن أبي الحديد ج 19
196: وَ قَالَ ع وَ قَدْ أُتِيَ بِجَانٍ وَ مَعَهُ غَوْغَاءُ فَقَالَ- لَا مَرْحَباً بِوُجُوهٍ لَا تُرَى إِلَّا عِنْدَ كُلِّ سَوْأَةٍ أخذ هذا اللفظ المستعين بالله- و قد أدخل عليه ابن أبي الشوارب القاضي- و معه الشهود ليشهدوا عليه- أنه قد خلع نفسه من الخلافة و بايع للمعتز بالله- فقال لا مرحبا بهذه الوجوه التي لا ترى إلا يوم سوء- . و قال من مدح الغوغاء و العامة- إن في الحديث المرفوع أن الله ينصر هذا الدين بقوم لا خلاق لهم- . و كان الأحنف يقول- أكرموا سفهاءكم فإنهم يكفونكم النار و العار- .
و قال الشاعر-
و إني لأستبقي امرأ السوء عدة
لعدوة عريض من الناس جائب
أخاف كلاب الأبعدين و هرشها
إذا لم تجاوبها كلاب الأقارب
ترجمه فارسی شرح ابن ابی الحدید
حكمت (196)
و قال عليه السّلام و قد اتى بجان و معه غوغاء فقال: لا مرحبا بوجوه لا ترى الا عند كل سوأة. «جنايتكارى را پيش آن حضرت آوردند و گروهى از عوام همراهش بودند، فرمود: خوشامد مباد بر چهره هايى كه جز به هنگام شر ديده نمى شود.»
اين كلمه را مستعين بالله، كه خود را از خلافت خلع و با المعتز بالله بيعت كرده، هم گرفته و به كار برده است و چون قاضى ابن ابى الشوارب را پيش او آوردند و گواهان همراهش بودند كه گواهى دهند، گفت: خوشامد مباد بر اين چهرهها كه جز به روز بدى ديده نمى شوند.
كسانى كه عوام و فرومايگان را ستوده اند، گفته اند، در حديث مرفوع نقل شده است كه خداوند اين دين را با گروهى يارى مى دهد كه ايشان را از اخلاق بهرهاى نيست.
احنف مى گفته است: سفلگان خود را گرامى بداريد كه آنان شما را از ننگ و آتش كفايت مى كنند.
شاعرى در اين باره چنين سروده است: من شخص بد را براى مقابله با بدى گستردهاى كه از سوى مردم فرا مى رسد باقى مى دارم، از سگهاى مردم بيگانه و پارس كردن آنان در صورتى كه سگهاى نزديكان پاسخ آنان را ندهند، بيم دارم.
جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدیدجلد 8 //دکتر محمود مهدوى دامغانى