شرح ابن ميثم
149- و قال عليه السّلام: الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ
المعنى
استعار له لفظ الموت بوصف الأكبر. أمّا كونه موتا فلانقطاع الفقير عن مشتهياته و مطلوباته الّتي هى مادّة الحياة، و تألّمه لفقدها. و أمّا أنّه أكبر فلتعاقب آلامه على الفقير مدّة حياته، و أمّا ألم الموت ففي وقت واحد. و هو مبالغة في شدّته.
مطابق با حکمت 163 نسخه صبحی صالح
ترجمه فارسی شرح ابن ميثم
149- امام (ع) فرمود: الْفَقْرُ الْمَوْتُ الْأَكْبَرُ
ترجمه
«تنگدستى، مرگ بزرگتر است.»
شرح
مردن با صفت بزرگتر را براى تهيدستى استعاره آورده است. امّا اين كه تنگدستى نوعى مردن است، به دليل آن است كه شخص بى چيز، از خواسته ها و مقاصدى كه سرمايه زندگى مادى است بريده و به خاطر از دست دادن آنها غمگين است. و اما اين كه بزرگتر است، چون در طول زندگى شخص تنگدست، غمها و سختيهاى تنگدستى پياپى مى رسد، امّا غم مردن يكباره است. و اين نوعى مبالغه در سختى فقر و تنگدستى است.
ترجمه شرح نهج البلاغه(ابن ميثم)، ج5 // قربانعلی محمدی مقدم-علی اصغرنوایی یحیی زاده