نهج البلاغه موضوعی قناعت

قناعت

۱۳۶۱٫ ثروت بى پایان
القناعه مال لا ینفذ.
قناعت ثروتى است بى پایان . ^(۱۳۵۵)

۱۳۶۲٫ رحمت خدا بر قناعت پیشگان
فى ذکر خباب بن الارت : یرحم الله خباب بن الارت فلقد اءسلم راغبا و هاجر طائعا؛ و قنع بالکفاف ، و رضى عن الله ، و عاش مجاهدا .
امام علیه السلام در یادى که از خباب کرد، فرمود: خدا خباب بن ارت را رحمت کند که هر آینه و به تحقیق ، با میل و رغبت اسلام آورد و با فرمانبرى و علاقه هجرت کرد، به آنچه کفایت زندگى او را مى کرد قانع بود، از خدا (و آن چه براى او خواسته بود) خشنودى داشت و همواره مجاهد زیست . ^(۱۳۵۶)

۱۳۶۳٫ خرسندى به آن چه مقدر شده
لا کنز اءغنى من القناعه ، و لا مال اءذهب للفاقه من الرضا بالقوت . و من اقتصر على بلغه الکفاف ، فقد انتظم الراحه ، و تبوا خفض الدعه .
گنجى بى نیازکننده تر از قناعت نیست و هیچ مالى از رضامندى به قوت مقدر حاجت برآورتر نیست و کسى که به مقدار نیاز اکتفا کند، به راحتى دست یابد و در آسایش جایگزین است . ^(۱۳۵۷)

۱۳۶۴٫ عاقبت قانع بودن
کل مقتصر علیه کاف .
هر که قناعت کند (و به هر چه دارد بسازد) براى او بس است . ^(۱۳۵۸)

۱۳۶۵٫ گنج قناعت
لا کنز اءغنى من القناعه .
هیچ گنجى غنى تر از قناعت نیست . ^(۱۳۵۹)

۱۳۶۶٫ طلب به اندازه معیشت
لا تساءلوا فیها (فى الدنیا) فوق الکفاف ، و لا تطلبوا منها اءکثر من البلاغ .
بیش از اندازه معیشت (در دنیا) نخواهید و زیادتر از آن چه به مقدار قوت مى رسد، درخواست نکنید. ^(۱۳۶۰)

۱۳۶۷٫ گنج قناعت
و لکن الله سبحانه جعل رسله اءولى قوه فى عزائمهم ، و ضعفه فیماترى الاعین من حالاتهم ، مع قناعه ، تملا القلوب و العیون غنى ، و خصاصه تملا الابصار و الاسماع اءذى .
خداوند سبحان رسولان خود را در تصمیم هایى که براى ابلاغ دین خداوندى مى گرفتند نیرومند ساخته و در پدیده هاى ظاهرى که با چشمان حسى دیده مى شوند ناتوان نموده بود با قناعتى که دل ها را پر مى کرد و چشم ها را بى نیاز مى ساخت و با فقر و نیازمندى که آزار آن چشم ها و گوش ها را پر مى ساخت . ^(۱۳۶۱)

۱۳۶۸٫ دولتمند حقیقى
کفى بالقناعه ملکا، و بحسن الخلق نعیما.
آدمى را قناعت براى دولتمند و خوش خلقى براى فراوانى نعمت ها کافى است . ^(۱۳۶۲)

۱۳۶۹٫ خوشا به حال این فرد
طوبى لمن ذکر المعاد، و عمل للحساب ، و قنع بالکفاف ، و رضى عن الله .
خوشا به حال کسى که به یاد معاد باشد و براى روز حساب کار کند و به آن چه براى گذراندن زندگى او کافى است قناعت نماید و از خدا آن چه براى او خواسته راضى باشد. ^(۱۳۶۳)

۱۳۷۰٫ همراه نیک
نعم القرین الرضا.
خشنودى به آن چه خدا خواسته ، همنشین و همراه خوبى است . ^(۱۳۶۴)

۱۳۷۱٫ از دست دادن عزت قناعت
اشترى هذا المغتر بالامل ، من هذا المزعج بالاجل ، هذه الدار بالخروج من عز القناعه ، و الدخول فى ذل الطلب و الضراعه .
این مغرور به آرزو و از کسى که در آستانه مرگ است این خانه را خریدارى کرده است ، در برابر دریافت خانه ، عزت قناعت را از دست داده است و ذلت و خوارى درخواست را پذیرفته است . ^(۱۳۶۵)

۱۳۷۲٫ این گونه باش !
لا تکن ممن یرجو الاخره بغیر العمل … یقول فى الدنیا بقول الزاهدین ، و یعمل فیها بعمل الراغبین ، ان اءعطى منها لم یشبع ، و ان منع منها لم یقنع .
مباش از کسانى که بدون عمل چشم امید به آخرت دوخته اند، درباره دنیا سخن پارسایان را به زبان مى آورند، در حالى که کردار او عمل مشتاقان به دنیا را نشان مى دهد، اگر از دنیا به او داده شود سیر نمى گردد و اگر از دنیا بى نصیب باشد قناعت نمى کند. ^(۱۳۶۶)

۱۳۷۳٫ معناى زندگى پاک
لما سئل عن قوله تعالى : (فلنحیینه حیاه طیبه )؟ فقال : هى القناعه .
از کلام خداى تعالى سؤ ال شد که : (فلنحیینه …) در پاسخ فرمود: آن (زندگانى پاکیزه ) قناعت است . ^(۱۳۶۷)

۱۳۷۴٫ قناعت مولاى متقیان
و اءیم الله یمینا اءستثنى فیها بمشیئه الله لاروضن نفسى ریاضه تهش ‍ معها الى القرص اذا قدرت علیه مطعوما، و تقنع بالملح ماءدوما .
به خدا سوگند، صرف نظر از خواست خدا آن چنان خودم را به ریاضت کشیدن عادت مى دهم که با یک قرص نان وقتى به چنگ آوردم خود را حفظ کنم و به نمک براى خورش قناعت نمایم . ^(۱۳۶۸)

۱۳۷۵٫ قناعت به روزى
من اقتصر على بلغه الکفاف ، فقد انتظم الراحه ، و تبواء خفض الدعه .
آن کس که به اندازه کفاف بسنده کرد، به آسایش دست یافت و از زندگى آسان و خوشى برخوردار شد. ^(۱۳۶۹)

۱۳۵۵- حکمت ۵۷٫
۱۳۵۶- حکمت ۴۳٫
۱۳۵۷- حکمت ۳۷۱٫
۱۳۵۸- حکمت ۳۹۵٫
۱۳۵۹- حکمت ۳۷۱٫
۱۳۶۰- خطبه ۴۵٫
۱۳۶۱- خطبه ۱۹۲٫
۱۳۶۲- حکمت ۲۲۹٫
۱۳۶۳- حکمت ۴۴٫
۱۳۶۴- حکمت ۴٫
۱۳۶۵- نامه ۳٫
۱۳۶۶- حکمت ۱۵۰٫
۱۳۶۷- حکمت ۲۲۹٫
۱۳۶۸- نامه ۴۵٫
۱۳۶۹- حکمت ۳۷۱٫

نهج البلاغه موضوعی//عباس عزیزی