حکمت ۱۱۱ صبحی صالح
۱۱۱- وَ قَالَ ( علیهالسلام ) وَ قَدْ تُوُفِّیَ سَهْلُ بْنُ حُنَیْفٍ الْأَنْصَارِیُّ بِالْکُوفَهِ بَعْدَ مَرْجِعِهِ مَعَهُ مِنْ صِفِّینَ وَ کَانَ أَحَبَّ النَّاسِ إِلَیْهِ لَوْ أَحَبَّنِی جَبَلٌ لَتَهَافَتَ
معنى ذلک أن المحنه تغلظ علیه فتسرع المصائب إلیه و لا یفعل ذلک إلا بالأتقیاء الأبرار و المصطفین الأخیار و هذا مثل قوله ( علیهالسلام ):
حکمت ۱۰۸ شرح ابن أبی الحدید ج ۱۸
۱۰۸ وَ قَالَ ع: وَ قَدْ تُوُفِّیَ سَهْلُ بْنُ حُنَیْفٍ الْأَنْصَارِیُّ بِالْکُوفَهِ- بَعْدَ مَرْجِعِهِ مِنْ صِفِّینَ مَعَهُ- وَ کَانَ مِنْ أَحَبِّ النَّاسِ إِلَیْهِ- لَوْ أَحَبَّنِی جَبَلٌ لَتَهَافَتَ قال الرضی رحمه الله تعالى- و معنى ذلک أن المحنه تغلظ علیه- فتسرع المصائب إلیه- و لا یفعل ذلک إلا بالأتقیاء الأبرار- المصطفین الأخیار: و هذا مثل قوله ع: من أحبنا أهل البیت فلیستعد للفقر جلبابا- و قد یؤول ذلک على معنى آخر لیس هذا موضع ذکره قد ثبت أن النبی ص قال له لا یحبک إلا مؤمن و لا یبغضک إلا منافق- . و قد ثبت أن النبی ص قال إن البلوى أسرع إلى المؤمن من الماء إلى الحدورو فی حدیث آخر المؤمن ملقى و الکافی موقىو فی حدیث آخر خیرکم عند الله أعظمکم مصائب فی نفسه و ماله و ولده- . و هاتان المقدمتان یلزمهما نتیجه صادقه- و هی أنه ع لو أحبه جبل لتهافت- و لعل هذا هو مراد الرضی بقوله- و قد یئول ذلک على معنى آخر- لیس هذا موضع ذکره
ترجمه فارسی شرح ابن ابی الحدید
حکمت (۱۰۸)
و قال علیه السّلام، و قد توفّى سهل بن حنیف الانصارى بعد مرجعه من صفین معه و کان احبّ الناس الیه: لو احبّنى جبل لتهافت.
قال الرضى رحمه الله تعالى: و معنى ذلک ان المحنه تغلظ علیه، فتسرع المصائب الیه، و لا یفعل ذلک الا بالاتقیاء الابرار، المصطفین الاخیار. و هذا مثل قوله علیه السّلام: «من احبنا اهل البیت فلیستعد للفقر جلبابا» و قد یووّل ذلک على معنى آخر لیس هذا موضع ذکره. «چون سهل بن حنیف انصارى پس از شرکت در جنگ صفین که همراه على علیه السّلام بود، در کوفه درگذشت و محبوبترین مردم در نظرش بود، فرمود: «اگر کوهى مرا دوست بدارد، درهم فرو مى ریزد.» سید رضى که خدایش رحمت کناد گوید: معنى آن این است که رنج بر او سخت مى شود و مصیبتها به سوى او شتاب مى گیرد و چنین کارى جز نسبت به پاکیزکان نیکوکار و گزیدگان پسندیده کردار صورت نمى گیرد، و این همانند گفتار دیگر اوست که فرموده است: «هر که ما اهل بیت را دوست مىدارد باید براى درویشى آماده شود و جامه درویشى بپوشد»، و گاه این سخن را به معنى دیگرى تأویل کردهاند که این جا جاى آوردن آن نیست.
این موضوع ثابت شده است که پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به على علیه السّلام فرموده است: «کسى جز مؤمن تو را دوست نمى دارد و کسى جز منافق تو را دشمن نمى دارد.» و نیز ثابت شده است که پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرموده است: «گرفتارى به سوى مؤمن شتابانتر است از آب به سوى گودیها.» در حدیثى دیگر آمده است: «مؤمن رویاروى با رنجها است و کافر مصون است.»، و در حدیثى دیگر آمده است «بهترین شما در پیشگاه خداوند آن کس از شماست که در نفس و مال و فرزندان خویش مصائب بزرگتر بیند.» این مقدمات این نتیجه را دارد که اگر کوهى على علیه السّلام را دوست بدارد از هم فرو مى پاشد، شاید منظور سید رضى هم از معناى دیگر همین معنى باشد.
جلوه تاریخ در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدیدجلد ۷ //دکتر محمود مهدوى دامغانى
بازدیدها: ۱۳۹
دیدگاه‌ها